Monday, December 24, 2012

ලොව වටා මැතිවරණ හා බැඳි සුවිශේෂී තොරතුරු

ටික කාලෙකට පස්සෙ ඔන්න මම ආයෙත් බ්ලොග් එක ලියන්න පටන් ගත්තා. අද මම ලියන්න යන්නෙ ලොව වටා මැතිවරණ හා බැඳුනු විශේෂ තොරතුරු ටිකක්.
 
මැතිවරණ ගැන කියනක්කොට මෑතකදි වැඩිපුරම කතා බහට ලක් වුනේ ජපානයේ තිබුණු මහ මැතිවරණය සහ අමෙරිකාවේ ජනාධිපතිවරණයයි. නමුත් මගේ සටහන ඒ ගැන නොවේ.
මැතිවරණ, නො එසේ නම් ඡන්ද ගැන කතා කරනකොට මුලින් ම මගේ මතකයට එන්නෙ අපෙ අසල්වැසි ඉන්දියාව. ඉන්දියාව තමයි බහු පක්ෂ ක්‍රමය අනුව ඉහලම ඡන්ද දායකයන් ගණනක් සිටින රට. උදාහරණයක් විදියට 1991 වසරේ ඉන්දියාවේ ලෝක් සභාවට ආසන 543ක් සඳහා නියෝජිතයන් තෝරාගැනීමට පැවති මහා මැතිවරණයේ දී ඡන්ද දායකයන් 315439908 ක්  (තිස් එක් කෝටි පනස් හතර ලක්ෂ තිස් නමදහස් නමසිය අටක්) ඡන්දය ප්‍රකාශ කරණු ලැබුවා.
 
 
S. W. R. D. Bandaranaike - Image from luisgranados.com
 
මැතිවරණයකට ඉදිරිපත් වන සෑම අපේක්ෂකයෙක් ම උත්සාහ දරන්නෙ ජයගන්නයි. ඇතම් අය ජයග්‍රහණය ලබන්නේ වාර්තා පිට වාර්තා තබමින්. වාර්තාගත ජයග්‍රහණ වලට හොඳ ම උදාහරණය විදියට මගේ මතකයට එන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ සිවු වන අගමැති තුමා වන එස්. ඩබ්. ආර්. ඩී. බණ්ඩාරණායක මැතිතුමාව. එතුමා තමයි මැතිවරණ කොට්ටාසයක ප්‍රකාශිත වලංගු ඡන්ද ගණනින් වැඩිම ප්‍රතිශතයක් ලබා ගෙන තියෙන්නේ. ඒ 1956 දී අත්තනගල්ල මැතිවරණ කොට්ටාසයෙන් මුලු වලංගු ඡන්ද සංඛ්‍යාවෙන් 91.82% ක් ලබා ජය වාර්තා කිරීමෙන්.
 
ඒ වගේම අපේ අසල්වැසි ඉන්දියාවේ 1962 වසරේ පැවති මහා මැතිවරණයෙන් ඉහලම වැඩි ඡන්ද ගණනකින් ජයිපූර් ආසනය ජයගත් සුප්‍රකට ගයාත්‍රී දේවි මැතිණිය ගැනත් මෙහිදී සඳහන් කල යුතුයි. 60 දශකයේ දී මෙය ලෝක වාර්තාවක් විදියට පැවතුණත් 1977 වසරේ බිහාරයේ හජ්පූර් අසුන ජයගත් රාම් දිලෝන් මහතා විසින් එම වාර්තාව බිඳ දැමුවා.
 
 
 
ලෝකයේ පැවති මැතිවරණ වලින් ඉතාම තියුණු තරඟයක් පැවති මැතිවරණය ලෙස වාර්තා ගත වී ඇත්තේ වර්තමාන ටැන්සානියාවේ කොටසක් වන සැන්සිබාරයට අයත් පෙම්බා දූපතේ 1961 දී පැවති මැතිවරණයයි. එම ආසනය ජයගත් අපේක්ෂකයා ජය ගත්තේ වැඩි ඡන්ද එකකින් !!!
 
දැන් අපි නැවතත් ශ්‍රී ලංකාව පැත්තට හැරෙමු. ශ්‍රී ලංකාවේ මැතිවරණ ඉතිහාසයේ වැදගත් ම සිද්දිය තමයි 1931 දී ලංකාවට සර්වජන ඡන්ද බලය ලැබීම. වරප්‍රසාද ලැබූ සීමිත පිරිසකට පැවති ඡන්ද බලය බහුතරයකට ලැබුනාට පස්සෙ තිබුන ප්‍රථම ඡන්ද විමසීම තිබුණේ 1931 ජුනි 29 වෙනිදායි. ඒ මැතිවරණයෙන් රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාවට මන්ත්‍රීවරු 50 ක් තෝරා ගැණුනා. එම මැතිවරණයෙන් රුවන්වැල්ල ආසණයෙන් රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාවට තිරී පත් වුනේ ජේ. එච් මීදෙනිය මහතායි. එතුමා තමයි වර්තමාන විපක්ෂ නායක රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ගේ මව් පස මුත්තණුවන්. නමුත් අවාසනාවන්ත විදියට එතුමා මාස කිහිපයක් ඇතුලත මිය පරලොව යෑම නිස 1931 නොවැම්බර් 14 දින අතුරු මැතිවරණයක් පැවත්වුනා. එම මැතිවරණයෙන් හිස් අසුනට තේරී පත් වුනෙ එතුමාගේ දියණිය වන ඇඩ්ලින් මොලමුරේ මැතිණියයි. රාජ්ය මන්ත්‍රණ සභාවට එක් වූ ප්‍රතම කාන්තාව ලෙස ඇය ඉතිහාස ගත වනවා.
 
මූලාශ්‍ර :-
 
1. Gunawardena, C. A., The Encyclopaedia of Sri Lanka, 2006 Edition (New Dawn Press).
 
 
 

Sunday, November 4, 2012

නාඳුනන මිතුරා

ඕන්න ඉතින් මගේ මුල්ම පෝස්ට් එකෙන් හා හා පුරා කියලා මම කියන්න යන්නෙ ප්‍රසිද්ධ ඉංග්‍රීසි සඟරාවක් කියවද්දි දැකපු කතාවක්. බලන්න, මේ සිදුවීමෙත් අපිට හිතන්න දෙයක් තියනවා නේද කියලා

මේ සිද්ධිය වෙලා තියෙන්නෙ එක්තරා වැන්දඹු කාන්තාවකට. ඉතින් ඔන්න මෙතැන් සිට කතාව ඇයගේ වචන වලින් ම ....

"අවුරුදු කීපයකට පෙර තමයි මම වැන්දඹුවක් වුනේ. ඒ වෙනකොට මගේ වයස යන්තම් 50 ක් පසු වුනා විතරයි. "මගේ ස්වාමි පුරුෂයා නැති වුන දිනයේ ඉඳන්, මාස කීපයක් ගත වන තුරාවටම මගෙ මිතුරු මිතුරියෝ මාව බලන්න අවා. තනි වෙලා හිටිය මට සවියක් ඒ අයගෙන් වචනයෙන් වාගේ ම ක්‍රියාවෙනුත් ලැබුනා. සැමියා ගේ අකල් මරණයෙන්  සිවු මසකට පස්සෙ දවසක මට රාත්‍රී කෑම වේලකට ඇරයුමක් ලැබුනා.මමත් ඉතින් යම්දෝ නොයම්දෝ කියල දෙගිඩියාවෙන් ඉඳලා අන්තිම මොහොතේ ඔන්න ඔහේ යනවා කියල සාදයට ගියා.

උත්සව ශාලාවට ඇතුල් වුන ගමන් ම මම දැකපු දේ තමයි, මා හැර අනිත් සියලුම අමුත්තන් පැමින සිටියෙ යුවල වශයෙන්. ඒ කියන්නෙ මා හැර සේරම අනිත් අය සිය සැමියා හෝ බිරිඳ සමගින් ඇවිත් හිටියෙ. භෝජන සංග්‍රහය පටන් ගන්න කලින් අමුත්තන් අතර හිටිය පිරිමි කෙනෙක් නැගිටලා යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කලා.


ඒ යෝජනාව තමයි අපි එකිනෙකා හඳුන්වා දිය යුතු බව. මටත් එක පාරටම හිතුනේ මේක හොඳ අදහසක් කියලා, ඒ මොකද මමත් එතනට ඇවිත් හිටිය එක්කෙනෙක් වත් අඳුරන්නෙ නැති නිසා. ඔහු තවදුරටත් කිව්වා මෙතැන් ඉන්න යුවල සෑම දෙනාම තමන්ගේ බිරිඳ හෝ සැමියා  හමු වුනේ කෙසේද යන්නත් පැවසිය යුතුයි කියල.

එතකොට තමයි මට දැනෙන්න පටන් ගත්තෙ මේකට එන්න ගත්තු තීරණය එච්චර හොඳ එකක් නෙවේ කියල. මොනව කරන්නද, මමත් හිනාවක් මවා ගෙන ඔවුන් ට සවන් දුන්නා, ඇස් වලින් කඳුලු නොආවට මම හිතින් හඬා වැටුණා.

ඉතින් ඇවිත් හිටිය අය තමන්ගේ වාරයේ දි ඔවුන් මුන ගැසුනු හැටි කිව්ව. ටිකෙන් ටික මගෙ වාරයත් එලඹෙන්න ඔන්න මෙන්න වගේ. මට කරගන්න දෙයක් හිතා ගන්න බැරි වුනා. ඒ අතරේ මම හොරැහින් දැක්කා, ඇවිත් හිටිය එක් තරුණ යුවලක පිරිමියෙක් මා දිහා බලන් ඉන්නවා. මම ඔහුව වත් ඔහු ගේ බිරිඳ වත් කලින් දැකලා නැහැ. මමත් ඔහුව දුටු බවක් හැඟවූවේ නැහැ. මම හිතන්නෙ ඔහුට තේරෙන්න ඇති මම තමයි එතනට තනිව ඇවිත් හිටිය එකම කාන්තාව කියලා. මම හිතුවේ ඔහු දන්නෙ වත් නැතිව ඇති මම වැන්ඳඹුවක් බව කියල.


ඊලඟට ආවේ ඒ තරුණයා ගේ සහ ඔහුගේ බිරිඳගේ වාරය. මම හිටියේ දෙගිඩියාවකින්. මගේ වාරයේදි මම මොනවද කියන්නෙ? මට කියාගන්න පුලුවන් වේද? මගේ හිස කැරකෙනවා වගේ මට දැනුනේ. 

මම හීනෙකින් වත් හිතුවේ නැති දෙයක් සිද්ද වුනේ ඒ වෙලාවේ. අර තරුණයා නැගිටලා එයාව සහ එයාගේ බිරිඳව හඳුන්වලා දුන්න.  ඊට පස්සෙ එක වරම මගේ දිහාවට හැරිල අත දික් කරලා මාව පෙන්වල කිව්ව ඔවුන්ගේ මිතුරියක් වන මාව ඒ උත්සවයට ගෙන්වා ගන්නට ලැබීම මොන තරම් සතුටුදායක කරුණක් ද කියලා. මට දැනුනේ පුදුමාකාර සතුටක්. ඒ තරුණයා මාව බේරා ගත්තා... මට සිතුනා එක වරම ඔහුව වැලඳ ගන්නට!!


ඉතින් කවුරුවත් මගෙන් හඳුන්වා දීමක් බලාපොරොත්තු වුනේ නැහැ! අර තරුණයා මාව ඔවුන්ගේ 'මිතුරියක්'' ලෙස හඳුන්වා දුන් නිසා තවදුරටත් මගෙන් හඳුන්වාදීමක් වුවමනා වුනේ නැහැ. මාව අත් හැරලා හඳුන්වාදීම් කෙරීගෙන ගියා.

එයින් පසුව සාදයේ දී වෙනත් ගැටලුවක් ඇති වුනේ නැහැ. සාදය අවසන් වෙලා කට්ටිය සමු ගනිද්දි මම අර තරුණයා ට අතට අත දීල ස්තුති කලා, මාව ලොකු කරදරයකින් බේරා ගත්තාට.


මේ සිදුවීමෙන් පස්සෙ මට ඕනෑම අවස්ථාවකට මුහුණ දෙන්න ආත්ම ශක්තිය ලැබුණා. මම ආරාධනා ලැබුනු ඕනෑම ප්‍රිය සම්භාෂණයකට යන්න මැළි වුනෙත් නැහැ."

ඉතින් යාලුවනේ, ඔයාලා මොකක් ද මේ ගැන හිතන්නෙ? මේ වගේ අය අපේ සමජයෙත් ඉන්නවද? මේ දේ ඔබට හෝ මටත් වෙන්න පුලුවනි නේද? එතකොට අපිට මොනවා හිතේවි ද? ඔබත් අර තරුණයා කල දේ කරනවාද?

ඔබේ සිතට දැනෙන දේ කොමෙන්ටුවකින් අකුරු කරන්නයි මේ ඇරයුම!! :)

Saturday, October 13, 2012

මගේ බ්ලොග් අඩවිය

ඔන්න ඉතින් මමත් හා හා පුරා කියල බ්ලොගයක් ලියන්න පටන් ගත්තා. මෙක ගොඩ කාලයක ඉඳලා මගේ හිතේ තිබ්බ අදහසක්, නමුත් වැඩ රාජකාරි යෙදුන නිසා ටිකෙන් ටික කල් ගියා.

"ගවේශකයා" මගේ කුළුඳුල් බ්ලොගයයි. නමෙන් කියවෙන විදියටම මම තොරතුරු සහ දැනුම ගවේශණය කරන්නෙක්. ඉතින් මේ තොරතුරු ගවේශණයෙදි මගෙ කනට ඇහෙන, ඇසට පෙනෙන දේ ඔබත් සමග බෙදා හදා ගැනීමේ අරමුණෙන් තමයි මම බ්ලොග් අවකාශයට ආවේ.

කාලීන සිදුවීම්, කලාව, සාහිත්‍යය, දේශපාලනය, ශ්‍රී ලාංකීය ඉතිහාසය ආදී මෙකී නොකී සියල්ල ගැන හර බර ලිපි පෙලක් ඉදිරියේ දී මේ බ්ලොග් අඩවියේ ලියවේවි. නමුත් මම වඩාත් ම කැමති ගැඹුරු ශාස්ත්‍රීය සංවාදයකට වඩා, කාටත් තේරෙන විදියට සරල බස් වහරකින් ඔබත් එක්ක සංවාදයේ යෙදෙන්න.

ඉතින් සයිබර් අවකාශයේ මිතුරු මිතුරියනි, එක් වන්න මා සමග!